بشر ابتدا که در عصر شکار زندگی می کرد ، سطح نیازهایش در حد نیازهای فیزیولوژیک و پایه ای بود. چنین انسانی امنیت و آینده چندان برایش اهمیت نداشت و حتی مفهوم آینده نیز در او شکل نگرفته بود. چنین بشری تنها به نیازهای لحظه ای خود می اندیشید، ولی انسان پس از آن وارد عصر کشاورزی شد. در عصر کشاورزی نگاه به آینده مفهوم پیدا می کرد زیرا باید می دانست چه وقت وجین کند یا کی محصول را درو کند. در این مرحله، بود که امنیت برای او معنی تازه ای پیدا کرد. صنعتی شدن که با اختراع ماشین بخار آغاز شد، بسیاری از تعاملات جامعه بشری را تغییر داد.

در این مرحله جامعه از امنیت کافی برخوردار بود و نیاز به عشق، و محبت و احترام احساس می شد. مرحله ای که بشر چند دهه ای است آن را آغاز کرده، عصر اطلاعات است که با اختراع دستگاه های محاسبه گر و کامپیوتر شروع شد و انسان ها از دانش و مهارت به عنوان سرمایه اصلی استفاده کردند. جهانی که امروزه ما در آن زندگی می کنیم، دهکده جهانی نام گرفته و عصر حاضر را عصر ارتباطات یا عصر اطلاعات می نامند. پس خواندن به عنوان عملکردی اساسی و پایه آموزش و یادگیری، برای همه افراد لازم و ضروری است. همان طور که همه می دانیم، شخصیت هر فرد از همان ابتدای تولد پایه ریزی می شود و ۶۰ درصد شخصیت کودک تا شش سالگی شکل خواهد گرفت و با توجه به حضور ما در عصر ارتباطات، کسب دانش از مهم ترین ابزارهای ما برای ادامه زندگی است. حال با توجه به اینکه کودک تمام سال های اولیه زندگی را همراه والدینش می گذراند، بنابراین نقش والدین در رشد و تکامل و بلوغ روانی کودک بسیار مهم است.

 از همین روی پژوهشگران یکی از دلایل اصلی کتاب نخوان بودن افراد یک جامعه را این می دانند که از زمان کودکی این افراد به کتاب علاقه مند نشده اند و این ایراد در ابتدا به والدین آنها وارد است. چرا که رواج کتابخوانی به همان اندازه که فرد را توانمند می کند در مقیاسی وسیع تر جامعه را نیز توانمند می سازد. یادگیری کودک در سال های اول زندگی از طریق تقلید است. والدین باید این را بدانند که اگر می خواهند کودک، کاری را انجام دهد، اول باید خودشان آن را انجام بدهند تا او نیز به تقلید از آنها، آن کار را انجام بدهد. ما باید بتوانیم خواندن، کلمات و ادبیات را برای بچه ها سرگرم کننده و جذاب کنیم. اولین کلید این کار، این است که خودتان در هنگام کتاب خواندن هیجان زده باشید و کتاب خواندن جزو ارکان مهم زندگی شما محسوب شود.

 بسیاری از والدین دوست دارند کودک شان به مطالعه عادت کند؛ در این میان برخی پدر و مادرها به راهکارهای تاریخ گذشته متوسل می شوند و بعضی دیگر بدون هیچ اقدامی انتظار دارند فرزندشان بر اثر کششی درونی به سمت کتاب گرایش پیدا کند. البته این انتظار، اغلب به نتیجه دلخواه نمی رسد چرا که آرزوی دوستی کودک با کتاب، بدون ارایه الگوی مناسب و بدون تشویق و تایید او تحقق پذیر نیست. ذهن کودک، انباشته از مجموعه ای از سوالات و ندانسته هاست که برای پاسخ به آنها بزرگ ترین منبع اطلاعاتی که برای خود در نظر می گیرد، خانواده است. پس پایه گذاری این امر یعنی آشنایی با کتابخوانی در ذهن کودک از همان ابتدا بسیار ساده و موثر است.

از سنین پایین برای او کتاب بخوانید

کودک در سنین خیلی پایین شاید درکی از معانی واژه ها نداشته باشد ولی از شنیدن صداهای متنوع و دیدن احساسات و عواطف شما لذت می برد. با صدای آهسته، با لحنی گرم و دلنشین، با شور و حرارت برای نوزاد کتاب بخوانید. با این کار می توانید بیش از پیش به او نزدیک شده، او را بغل کنید و از کنار یکدیگر بودن لذت ببرید. همراهی شما به او کمک می کند که به تدریج نسبت به کتاب علاقه مند شود و بعدها نیز هنگام کتاب خواندن، تجربه و احساس امنیت و لذت بردن در کنار شما را برای او بازآفرینی می کند.

کتاب به عنوان اسباب بازی

کتاب برای خردسالان نقش اسباب بازی را ایفا می کند. آنها از کتاب های رنگی و نقاشی دار خوش شان می آید. ارتباط کودک با کتاب، صرفا از راه خواندن قصه برای او فراهم نمی شود؛ بلکه بازی با کتاب، حتی پاره کردن و خط خطی کردن صفحه ها نیز باعث صمیمیت او با کتاب می شود. استفاده از ادبیات خاص کودکان، ادبیاتی که بتواند جذاب و پویا باشد و کودک را به مطالعه جذب کند یکی از عوامل موفق در بالابردن روحیه کتابخوانی در کودکان است. ادبیات کودکان با درک و فهم، زبان و بیان و تخیل و تجربه های کودکان متناسب است و «تصور» در ادبیات کودکان اهمیت بالایی دارد و همیشه بخشی از پیام توسط «تصاویر» منتقل می شود.  

مانند شخصیت های داستان رفتار کنید

زمانی خواندن یک کتاب برای کودک خوشایند و لذت بخش است که موجودات خیالی داستان به پرواز درآیند، قطارها به صورت واقعی حرکت کنند و صدا بدهند. در واقع باید تخیلی رفتار کنید و حتی مانند یک کودک باشید. به عبارت دیگر از شخصیت واقعی خود خارج شده و مانند شخصیت های داستانی رفتار کنید.